SAMSUN’da bir kişinin hayatını kaybettiği birçok ev ve işyerinin sular altında kaldığı sel felaketinde son 93 yılın en yağışlı haziran ayını yaşadı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan bilgiye göre Samsun’un 1929-2022 uzun yıllar haziran ayı aylık toplam yağış ortalaması yaklaşık 46,2 mm olduğu görüldü. 4 -6 Haziran 2023 tarihlerinde ise Samsun yaklaşık ortalama 68 mm yağmur yağdı.
Samsun, Sinop, Amasya, Çorum, Ordu, Kastamonu gibi kentlerde meydana gelen ve can kayıplarının yaşandığı sel felaketinin yaraları sarılıyor. Hava sıcaklıklarının mevsim normallerine dönmesi ve sel sularının çekilmesiyle birlikte hasarın boyutları da ortaya çıktı.Selin en çok etkilediği yerlerden biri olan Samsun’da son yılların en yağışlı haziran ayı yaşandı. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Samsun’da 4- 6 Haziran 2023 tarihleri arasındaki sağanak yağış nedeniyle birçok ev ve işyeri sular altında kaldı. Tarım arazileri hasar gördü. Bu tarihler arasında metrekareye yaklaşık ortalama 68 mm yağmur düştü. Bu rakamın son 93 yılın 1.5 katı olduğu belirtildi. 1929-2022 tarihleri arasında Samsun’da haziran ayı yağış miktarının 46,2 mm olduğu ifade edildi.
‘TEMMUZ KURAK, AĞUSTOS YAĞIŞLI GEÇEBİLİR’
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, alınan yağış miktarının, tarımsal alanlarda olumsuzluğa yol açtığını, ekim, dikim, hasat ve bakım faaliyetlerinin aksadığını söyledi. Karadeniz’de ani gelişen yağışların önceki yıllara göre bu yıl erken geldiğini söyleyen Prof. Dr. Yusuf Demir, “Yaklaşık 1 ay önce, Karadeniz başta olmak üzere Türkiye’nin birçok bölgesinde yaz aylarında ciddi anlamda yağış rejimi değişimi ve buna bağlı olarak da ani sellerin yaşanabileceğini söylemiştik. Ani yağış özellikle de Karadeniz Bölgesi’nde etkili oldu. Bu etki hem tarımsal açıdan hem de fiziki açıdan verdiği zarardan dolayı önemliydi. Tarımsal açıdan baktığımızda son 3 ayda, Türkiye’nin neredeyse 4’te 3’ünün nemli ve yağışlı geçtiğini gördük. Bu da ekim, dikim ve hasadı önemli derecede etkiliyor. Ayrıca ürünlerin sağlıklı elde edilmesi, verim düşüşü ve verim kaybı gibi ciddi sonuçlar da doğuruyor. Vatandaşın ciddi gelir kaynağı olan çilek, dut, kiraz gibi meyveler; mevsimsel sebzelerin ekim ve dikimi ciddi anlamda etkileniyor. Bu süreç, El Nino dediğimiz iklim etkisi ve küresel iklim ile beraber bu sene çok dalgalı bir etki göstermeye başladı. Önümüzdeki dönemde de bu dalgalı sürecin devam edeceği tahmin ediliyor. Yapılan hesaplama ve modellemeler haziran ayını yağışlı ve serin geçeceğini, temmuz ayında ciddi bir kuraklık yaşanacağını, ağustos ayından itibaren ise tekrar bir soğuma ve yağış olacağı bekleniyor” dedi.
‘ANİ YAĞIŞLARIN TARIMSAL ÜRETİME FAYDASI YOK’
Haziran ayı içerisinde yeniden ani yağışların görülebileceğini tahmin ettiklerini söyleyen Prof. Dr. Demir, “Ağustos ayı ortası ve sonrası Karadeniz Bölgesi için sel riski oluşturan tarihler. Bu tarihlerde alınan yağışlar, tarlaların ekim-dikim ve hasadını, meyvelerin kalite, tat ve olgunlaşmasını etkiliyor. Aynı zamanda da mücadeleyi zorlaştırıyor. Çünkü nemli ve yağışlı hava böceklerin artmasına, hastalıkların artmasına neden oluyor. Hastalıkla mücadele zorlaşıyor ve mücadele sırasında kullanılan ilacın çevreye de etkisi var. Yani çok yönlü bir etkiden bahsetmek mümkün. Yaşanılan bu süreç tarımsal açıdan zorlu geçiyor. Mevsimler kaydığı için baharın başlangıcını yaşıyor gibiyiz. Yaz ayının ilk dönemine girmiş olmamıza rağmen henüz yazı göremedik. Çiftçilerimizin, üreticilerimiz ve yöneticilerimizin hazırlıklı olması lazım. Tarım ve Orman Bakanlığımızın Karadeniz özelinde özellikle de sel felaketinin yaşandığı bölgeler için tarımı masaya yatırıp ele alması lazım. Çünkü önümüzdeki süreç kolay geçmeyecek. Biz yağışları bahar ayında bekliyorduk fakat ani düşen yağış hiçbir zaman tarımsal üretime fayda etmiyor. Çünkü yüzey akışa geçiyor, selleri meydana getiriyor, fiziksel zararlar meydana geliyor ve bu şekilde dalgalanmalar, tarımsal deseninizi ve periyodunuzu etkiliyor” diye konuştu.
